Nám da không chỉ là quá trình thay đổi sắc tố da đơn thuần mà còn là chu trình biến đổi hắc tố bên trong cơ thể. Hiểu rõ về chu trình hình thành nám da trước khi điều trị để không gây tổn thương cho da, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Cơ chế gia tăng sắc tố
Melanin là một sắc tố quy định màu da và được sản xuất bởi các tế bào melanocytes (tế bào biểu bì hắc tố), có vị trí nằm rải rác dưới đáy của thượng bì. Muốn tạo nên melanin cần có sự tác động của men Tyrosinase cùng tia cực tím từ ánh nắng mặt trời.
Chức năng của melanin không hoàn toàn xấu mà nó như là ”con dao hai lưỡi”, chúng vừa có chức năng bảo vệ cho làn da khỏi các tác động xâm hại, bảo vệ cơ thể khỏi môi trường nhiệt độ cao hay áp lực hóa học, xâm hại từ tia UV và các chất oxy hóa khác.
Melanosome là những tế bào tổng hợp Melanin và vận chuyển chúng đến vùng da có sự tiếp xúc với tia tử ngoại nhiều nhất. Trong thời gian da tiếp xúc với ánh nắng, melanosome sẽ có chức năng bảo vệ các hạt nhân DNA khỏi những dấu hiệu xấu gây ra bởi tia cực tím từ ánh nắng mặt trời.
Tuy nhiên, sự rắc rối mà melanin mang lại đó là sự gia tăng quá mức, sự rối loạn sắc tố tập trung vào một vùng da, đặc biệt là ở vùng mặt, gây nên các tình trạng về sạm nám da, tàn nhang… Quá trình tổng hợp melanin được diễn ra rất nhanh nhưng lại phân hủy chậm nên việc nám da hình thành dai dẳng trên vùng da.
| Nám da được hình thành bởi sự tăng sinh quá mức sắc tố melanin. Melanin hình thành cần có sự ảnh hưởng của enzym tyrosinase và tia tử ngoại có trong ánh nắng mặt trời. |
Các giai đoạn nám trên da
Giai đoạn 1: Nám tiền sản sinh
Ở giai đoạn này, các tế bào tạo hắc tố nằm sâu trong lỗ chân lông (hay còn gọi là lớp đáy của phần thượng bì) sẽ sản sinh ra các tế bào hắc tố con. Sau đó, do ảnh hưởng của các nguyên nhân kể trên sẽ phát triển thành tế bào tạo hắc tố.
Tuy nhiên, dưới tác động của các nguyên nhân trên, mà tế bào hắc tố con có thể phát triển bất thường, sản sinh dư thừa hắc tố melanin, và đây chính là gốc rễ của nám.
Giai đoạn 2: Nám sản sinh
Ngay sau khi trải qua giai đoạn nám tiền sản sinh, các tế bào hắc tố bất thường sẽ bị kích thích bởi các nguyên nhân trên, sản sinh ra ồ ạt hắc tố melanin dư thừa, tạo nên gốc nám vững chắc.
Giai đoạn 3: Nám tiềm ẩn
Qua đến giai đoạn 3 thì các melanin dư thừa từ giai đoạn 2, sẽ di chuyển dần từ tầng đáy của phần thượng bì lên các lớp trên.
Giai đoạn 4: Nám biểu hiện
Đến giai đoạn cuối cùng thì melanin dư thừa sẽ đi lên và nằm ngay tại lớp sừng của làn da, tạo thành đốm sẫm màu.
| Quá trình hình thành nám được chia thành 4 giai đoạn khác nhau: Nám tiền sản sinh, nám sản sinh, nám tiềm ẩn và nám biểu hiện. |
Qua bài viết này, chắc chắn bạn đã nắm rõ về cơ chế hình thành nám da rồi phải không nào? Theo đó, nám da chính là hiện tượng gia tăng sắc tố (melanin) quá mức của các tế bào da do tác động của tia tử ngoại (có trong ánh nắng mặt trời), các sắc tố da trồi lên lớp biểu bì sau đó hình thành các đốm, mảng sạm màu, khiến làn da bị sạm màu. Để làn da của chúng mình luôn tươi tắn, mịn màng, không xuất hiện các dấu hiệu về sạm, nám, bạn hãy bảo vệ da đúng cách, khoa học bằng sản phẩm kem chống nắng; mũ, áo, găng tay… nhé!
